Wanneer je ongeneeslijk ziek bent verklaard en er verder geen behandelmethoden meer zijn, word je gedwongen na te denken over je eigen dood. In bepaalde situaties, zoals bij ondragelijke fysieke of psychische pijn, mag je kiezen voor euthanasie. In het oud-Grieks betekent euthanasie “milde dood”. In dit artikel bekijken we hoe je euthanasie moet aanvragen en voor wie euthanasie is toegestaan.
Euthanasie in België
Wanneer een arts een patiënt dodelijke medicatie toedient, spreek je over euthanasie. Sinds 2002 heeft België een wet betreffende de euthanasie, waardoor euthanasie gelegaliseerd is. In de wet wordt euthanasie omschreven als: het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene, op diens verzoek. Wereldwijd zijn er slechts een paar landen waar euthanasie gelegaliseerd is. Nederland en België zijn koplopers, gevolgd door Luxemburg, Spanje, Canada, Nieuw-Zeeland, Zwitserland en Japan. In 2022 kozen in België 2966 patiënten voor euthanasie.
Hoe euthanasie aanvragen?
Een euthanasie aanvraag kan niet zomaar door iedereen worden ingediend. De wet stelt hier heel duidelijke eisen voor, die de arts allemaal controleert. Dat betekent niet dat het toepassen van euthanasie ook een recht is. Ook al voldoe je aan alle wettelijke voorwaarden en eisen, een arts mag de aanvraag altijd weigeren. Laten we kijken hoe de euthanasie procedure er uitziet:
- Wilsverklaring: Met een speciale wilsverklaring euthanasie, geeft een patiënt aan dat er geëuthanaseerd mag worden in geval van een onomkeerbare coma. Voor minderjarigen geldt dat zij bewust moeten zijn bij het indienen van de euthanasie aanvraag bij de huisarts. In het geval van een onomkeerbaar coma mag er niet geëuthanaseerd worden bij minderjarigen met een wilsverklaring. Ook wanneer er sprake is van dementie, is de wilsverklaring niet geldig, omdat de patiënt niet wilsbekwaam is.
- Lijden: Wanneer er, door ziekte of een ongeval, ondraaglijk fysiek of psychisch wordt geleden, mag euthanasie worden aangevraagd. Het verzoek moet altijd schriftelijk worden ingediend en worden herhaald. Ben je niet meer in staat om te schrijven? Dan mag iemand anders jouw verzoek opstellen in het bijzijn van een arts.
Er wordt onderscheid gemaakt in terminale en niet-terminale aandoeningen. Minderjarigen mogen geen gebruik maken van euthanasie bij een niet-terminale aandoening. Meerderjarigen mogen dit wel, maar worden dan wel bezocht door drie verschillende artsen.
Wachttijd bij euthanasie
Euthanasie aanvragen, hoe lang duurt dat eigenlijk? De aanvraag zal meestal eerst mondeling worden aangegeven bij de arts. Hierop volgt de schriftelijke verklaring. In het geval van een terminale aandoening, wordt er altijd een tweede, onafhankelijke, arts bijgehaald. Ook wordt het verzoek besproken met het verpleegkundige team en moet er gecontroleerd worden of aan alle wettelijke eisen is voldaan. Hier zullen dus een aantal dagen overheen gaan. Is de patiënt niet-terminaal? Dan geldt een verplichte wachttijd van een maand.
Meer uitgebreide informatie over euthanasie, kun je teruglezen op de website van LEIF, het Levenseinde Informatie Forum. Wanneer je weet dat je gaat overlijden, kun je ook een afspraak maken met een medewerker van een uitvaartcentrum in de buurt om de uitvaart of crematie te bespreken. Je vindt het dichtstbijzijnde uitvaartcentrum via de listings op deze website.