Uw lichaam schenken aan de wetenschap

28 september 2022 · door Tara

In Nederland kunt u na uw overlijden begraven worden, gecremeerd, of uw lichaam schenken aan de wetenschap. Dit laatste roept bij veel mensen best wat vragen op. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met het stoffelijk overschot van de overledene en hoe zit dat met afscheid nemen? In dit artikel kijken we wat er gebeurt, wanneer u uw lichaam gaat doneren aan de wetenschap.

Dit betekent uw lichaam schenken aan de wetenschap?

Wie zijn lichaam doneert aan de wetenschap, schenkt zijn lichaam aan een anatomisch instituut van een universiteit. Hier leren studenten alles over het medische vakgebied, wordt wetenschappelijk onderzoek verricht en ontwikkelen specialisten nieuwe operatietechnieken. Na het overlijden verloopt de procedure als volgt:

  • Transport lichaam: Binnen 24 uur na het overlijden moet het stoffelijk overschot aanwezig zijn bij het anatomisch instituut. Hier wordt uw lichaam geconserveerd.
  • Crematie: Nadat het lichaam niet meer bruikbaar is voor verder onderzoek of onderwijs, wordt het lichaam anoniem gecremeerd.

Het transport wordt bijna altijd verzorgd en betaald door het anatomisch instituut, net als de aangifte van overlijden. Wanneer een lichaam binnen 24 uur verplaatst wordt, betekent dit dat de nabestaanden enkel zeer korte tijd de mogelijkheid hebben om afscheid te nemen. Het zal niet voor iedereen mogelijk zijn zo snel aanwezig te zijn. De nabestaanden zijn niet bij de anonieme crematie aanwezig en worden hier ook niet van op de hoogte gesteld.

Hoe schenk ik mijn lichaam aan de wetenschap?

U schrijft zelf een, met de hand geschreven, wilsverklaring; waaruit blijkt dat u uw lichaam ter beschikking stelt. De wilsverklaring moet voorzien zijn van een datum, uw volledige voor- en achternaam en uw handtekening.  In Nederland bestaan acht anatomische instituten en in Vlaanderen zes. Ook hier kiest u zelf; aan welk instituut u uw lichaam overdraagt. U geeft uw wilsverklaring af aan het anatomisch instituut naar keuze. Het beste is ook een wilsverklaring aan uw huisarts te geven; zodat elke partij goed op de hoogte is van uw wensen.

De verschillende voorwaarden voor lichaamsdonatie

Elk instituut bepaalt zijn eigen voorwaarden voor lichaamsdonatie. Bent u ook orgaandonor? Dan zullen sommige instituten uw lichaam niet accepteren. Orgaandonatie gaat voor op lichaamsdonatie. Andere voorwaarden zijn bijvoorbeeld; geen lichaam met een besmettelijke infectieziekte, geen extreem overgewicht of een tijdige melding van overlijden. Bij een overlijden in het buitenland, duurt het te lang voordat het lichaam in Nederland arriveert en zal uw lichaam niet meer geaccepteerd worden. Kijk dus goed van tevoren, bij het anatomisch instituut van uw keuze, of u aan alle voorwaarden voldoet.

Afscheid nemen met een uitvaart zonder lichaam

Om nabestaanden toch de kans te geven afscheid te nemen, bestaat de mogelijkheid een afscheidsceremonie te organiseren, zonder begrafenis of crematie. Dit kunt u ook doen bij een uitvaartcentrum. Wanneer nabestaanden graag een plek hebben om u te gedenken, zullen ze zelf een plek hiervoor moeten inrichten; dit kan niet bij een begraafplaats of crematorium. Wilt u meer informatie over het organiseren van een afscheidsceremonie? Neem dan contact op met een uitvaartondernemer uit uw buurt. U vindt deze via de listings op deze website.

overlijden regelen