Direct na overlijden regelen
Een overlijden is vaak een trieste en schokkende gebeurtenis. Toch moeten er vrijwel meteen veel zaken worden geregeld. Een begrafenisondernemer of uitvaartverzorger kan u met een aantal zaken helpen.
Hieronder krijgt u een uitgebreide checklist met een aantal belangrijke aandachtspunten voor de eerste te nemen acties direct na overlijden:
- Arts waarschuwen: Verklaring van Overlijden
- Donorcodicil of lichaam voor wetenschap?
- Uitvaartverzekering of levensverzekering?
- Contact opnemen met begrafenisondernemer
- Wilsbeschikking of wensenlijst?
- Testament aanwezig?
Arts waarschuwen: Verklaring van Overlijden
Een arts moet de dood en doodsoorzaak officieel vaststellen. Overlijdt een persoon in een ziekenhuis, dan is een arts snel ter plaatse. In de meeste andere gevallen waarschuwt u de huisarts van de overledene of bij diens afwezigheid een plaatsvervanger. De Verklaring van Overlijden heeft u nodig om aangifte van overlijden te doen bij de burgerlijke stand.
Donorcodicil of lichaam voor wetenschap?
Heeft de overledene een donorcodicil? Hiermee is de wens uitgesproken dat zijn lichaam, organen of weefsels direct na overlijden ter beschikking worden gesteld voor transplantatie of onderzoek. Of mogen de nabestaanden beslissen dat de overledene donor wordt? De arts is in ieder geval verplicht om het donorregister telefonisch te raadplegen.
Misschien bestaat de wens om het lichaam ter beschikking te stellen aan de medische wetenschap. Ook dit vindt u dan in een testament of persoonlijk memorandum. Is die wens vastgelegd, dan is er ook vooraf een afspraak gemaakt met een wetenschappelijk instituut dat het lichaam van de overledene eventueel wil benutten. Een huisarts zal vaak weten of een dergelijke afspraak bestaat.
In het geval dat het lichaam ter beschikking wordt gesteld aan de wetenschap, vindt er geen begrafenis of crematie plaats. Een afscheidsdienst kan natuurlijk wel worden gehouden. Wanneer de wetenschap op het moment van overlijden het lichaam niet kan gebruiken dan kunt u uw dierbare alsnog laten begraven of cremeren.
Uitvaartverzekering of levensverzekering?
Heeft de overledene een uitvaartverzekering of levensverzekering? Dit is belangrijk om te weten, omdat een verzekeraar de kosten van de begrafenis of crematie dan (deels) vergoedt. Heeft de overledene een uitvaartverzekering in natura dan levert de uitvaartverzorger bepaalde diensten zoals omschreven in de verzekering. Bij het regelen van de uitvaart is het dus belangrijk om te weten welke zaken u (deels) vergoed krijgt of naar welke diensten u financieel geen omkijken heeft.
Kunt u geen gegevens vinden over een uitvaartverzekering of levensverzekering? Dan kan het Verbond van verzekeraars (sector Levensverzekeringen) u mogelijk helpen.
Als u wilt weten wie in het bezit is van de laatste wensenlijst van de overledene kunt u daarnaar informeren bij de huisarts of personen die een nauwe relatie hadden met de overledene. Tevens is het mogelijk de laatste wensen van de overledene te vinden bij de uitvaartverzekeraar.
Contact opnemen met een begrafenisondernemer
De begrafenisondernemer kan u onder meer helpen met het kiezen van een begraafplaats, crematorium of een locatie voor een afscheidsbijeenkomst. De begrafenisondernemer of uitvaartverzorger regelt voor u de zaken die u met hem hebt afgesproken. Zo krijgt u meer tijd en kunt u bijvoorbeeld meer aandacht besteden aan de persoonlijke invulling van het afscheid van de overledene of aan andere nabestaanden zoals kinderen en familie.
Wilsbeschikking of wensenlijst?
De laatste wensen betreffende de uitvaart en/of de verdeling van de nalatenschap kan de overledene schriftelijk hebben vastgelegd. De laatste wensen kunnen zijn opgenomen in de wilsbeschikking, het persoonlijk memorandum, de laatste wensenlijst of het testament. De eerste drie documenten mogen handgeschreven zijn. Wel dienen deze documenten voorzien te zijn van een datum en handtekening van de overledene.
- Wilsbeschikking: De wilsbeschikking is geen bij de notaris opgemaakte officiële akte in tegenstelling tot een testament. In de wilsverklaring kan wel informatie staan over het verdelen van de inboedel en erfenis.
- Persoonlijk memorandum: het persoonlijk memorandum is mogelijk handgeschreven, met bijvoorbeeld een wensenlijst betreffende de uitvaart en locaties waar belangrijke documenten te vinden zijn.
- Testament: In een testament kunnen in aanvulling op zaken die gelden voor de wilsbeschikking ook de wensen staan betreffende de uitvaart.
- Laatste wensenlijst: Zoals aangegeven is dit een document waarin de laatste wensen van de overledene staan. De laatste wensenlijst is vaak te vinden bij de begrafenisondernemer of de uitvaartkostenverzekeraar.
Dergelijke documenten met de laatste wensen zijn dus van belang voor u aan het regelen slaat.
Testament aanwezig?
Een testament is een akte die een notaris meestal opstelt, betreffende de verdeling van de nalatenschap. Het testament is belangrijk om direct na overlijden na te gaan om wensen van de overledene te bepalen als het gaat om de uitvaart en andere bijbehorende zaken.
Mogelijk zijn in het testament ook de laatste wensen van de overledene opgenomen, zoals wensen ten aanzien van: begraven of cremeren, wie er welkom is, adresgegevens, welke muziek er tijdens de dienst gespeeld dient te worden en nog meer zaken.
Het landelijke Centraal Testamentenregister (CTR) houdt bij door wie, wanneer en bij welke notaris testament zijn opgemaakt. Zaken betreffende de erfenis kunnen daarom na de begrafenis of crematie worden afgehandeld.